Damfmaszyna. Urloplandia noclegi, atrakcje, restauracje, wczasy, spa

Damfmaszyna. Urloplandia noclegi, atrakcje, restauracje, wczasy, spa

Damfmaszyna

Lokomotywa

Julian Tuwim „Lokomotywa” w przekładzie na gwarę śląską
Alessandro Amenta, doktorant polonistyki- Uniwersytet La Sapienza w Rzymie.

Lokomotywa!
Jest na banhowie ciynszko maszyna
Rubo jak kachlok - niy limuzyna
Stoji i dycho, parsko i zipie,
A hajer jeszcze wongiel w nia sypie.
Potym wagony podopinali
I całym szwongym kajś pojechali.

W piyrszym siedziały se dwa Hanysy
Jeden kudłaty, a drugi łysy,
Prawie do siebie nic niy godali,
Bo się do kupy jeszcze niy znali.

W drugim jechała banda goroli,
Wiyźli ze soba krzinka jaboli
I pełne kofry samych presworsztóf
I kabanina prościutko z rusztu.
Pili i żarli, jeszcze śpiywali,
Potym bez łokno wszyscy rzigali.

W czecim Cygony, Żydy, Araby,
W czwortym jechały zajś same baby.
W piontym zaś Ruski. Ci mieli życie!
Sasza łożarty siedzioł na tricie.
Gwiozda mioł na czopce, stargane łachy,
Krziwiył pycholem i ciepoł machy.
A w szóstym zaś były same armaty,
Co je wachowoł jakiś puklaty.
W siódmym dwa szranki, pufy, wertikol,
Smyczy maszyna może donikond.
Jak przejyżdżali bez Śląskie Piekary
Kaj wom to robiom kółka do kary,
Maszyna sztopła! Kufry śleciały
I każdy lotoł jak pogupiały.

To jakiś ciućmok i łajza!
Ciupnął i ślimtoł zignal na glajzach.
Mog iść do haźla abo do lasa,
Niy pokazywać tego mamlasa!
Potym mu ale do szmot nakopali,
Maszyna ruszyła, cug jechoł dali.
Bez pola, lasy, góry, tunele,
Darła za sobom te duperele,
Aż się zagrzoły te biydne glajzy,
Maszyna sztopła i koniec jazdy.

Źródło: Dziennik Zachodni nr 278, 29 listopada 2002 roku, str. 8.

El Hierro. Urloplandia noclegi, atrakcje, restauracje, wczasy, spa

El Hierro. Urloplandia noclegi, atrakcje, restauracje, wczasy, spa

El Hierro

     El Hierro jest najdalej na zachód wysuniętą wyspą archipelagu Wysp Kanaryjskich i jednocześnie najmniejszą z tych wysp. Ma powierzchnię 278 m², a większość jej terytorium to góry i skały wulkaniczne.

    Nazwa wyspy wywodzi się z języka jej pierwotnych mieszkańców, którzy nazywali ją Hero. Po podboju wyspy przez Hiszpanów zaczęto ją nazywać El Hierro, co znaczy "żelazo". Żelazo po łacinie to ferrum, dlatego nazwa tej wyspy w języku niemieckim i francuskim, oraz na starych, łacińskich mapach brzmi Ferro. 

     Dlaczego ta nazwa Ferro jest tak istotna? Otóż dlatego, że dawniej, przez wiele stuleci wyspa, jako najdalej położony na zachód znany ląd, stanowiła podstawę do obliczeń położenia geograficznego. Przez zachodnie krańce wyspy przechodził pierwszy południk, zwany Południkiem Ferro, który był punktem odniesienia (0^o00'00"), a położenie geograficzne było tylko wschodnie (liczone z zachodu na wschód), czyli zawsze dodatnie. I tak było aż do roku 1885. Niektórzy do tej pory nazywają El Hierro Wyspą Południkową.

     Dzisiaj, jak wiemy takim południkiem jest południk zerowy, przechodzący przez Greenwich (również ostatnio skorygowany), a współrzędne geograficzne liczone są na wschód, ale też na zachód od tego południka.

     Od 2010 roku, kilka kilometrów na południe od wyspy wskutek działalności wulkanicznej (wzrost temperatury wody, wiry, wydobywający się gaz i materiały piroklastyczne) tworzy się nowa wulkaniczna wyspa, która prawdopodobnie w przyszłości połączy się z wyspą El Hierro.

     Wyspa w roku 2000 została uznana przez UNESCO światowym rezerwatem biosfery. Ze względu na swój szczególny urok, klify dochodzące do 700 metrów wysokości, lawowe formacje geologiczne i bujną roślinność jest zaliczana do najpiękniejszych wysp świata, co możemy zobaczyć na poniższych zdjęciach.

Z.W.

Żad. Urloplandia noclegi, atrakcje, restauracje, wczasy, spa

Żad. Urloplandia noclegi, atrakcje, restauracje, wczasy, spa

Żad

     Słyszeliście o minerale o nazwie żad? Ciekawostka! Otóż taki minerał wcale nie istnieje. Żad jest zwyczajową wspólną nazwą dla nefrytu (żad nefrytowy) i jadeitu (żad jadeitowy). Dawniej nie odróżniano tych dwóch rodzajów skał i występowały one pod wspólną nazwą żadu. Również w Chinach te dwa minerały mają wspólną nazwę 玉 yù. Dopiero w roku 1863 Francuz Damour udowodnił, że znany od 7.000 lat żad, to w rzeczywistości 2 minerały: nefryt i jadeid.

     Z żadu w Chinach już ponad 2.000 lat temu wykonywano figurki i inne symbole kultu religijnego, a w Ameryce był on droższy od złota.

     Nefryt w zależności od składu może mieć różne kolory: od białego, poprzez jasno i średniozielony, ciemnozielony, aż do czarnego. Występowanie nefrytu jest dość rzadkie, chociaż bardziej powszechne niż występowanie jadeitu. Dlatego nefryt jest tańszy, ale posiada szersze zastosowanie.

     W Polsce występuje na Dolnym Śląsku (Jordanów Śląski, Strzeblów i Tąpadła), oraz w Górach Złotych, w okolicach Złotego Stoku. Na świecie w Kolumbii Brytyjskiej (Kanada), w górach Sajan Wschodni (Rosja), koło miasta Cowell (Australia), górach Kunlun i w regionie Sinciang (Chiny), w Nowej Zelandii, w północnym Tajwanie, w stanie Wyoming (USA) i w Apeninach (Włochy).

     Jadeit należy do grupy minerałów rzadkich. Hiszpańscy konkwistadorzy wierzyli, że nosząc go przy sobie chroni on przed różnymi dolegliwościami zdrowotnymi. Nazywali go piedra de ijada (kamień lędźwiowy), lub piedra de los riñones (kamień nerkowy).

     Największe złoża jadeitu występują w Birmie, która od 200 lat zaopatruje w niego Chiny (m.in. najbardziej poszukiwany, przeświecający jadeit cesarski). W Chinach występuje piękny, zielony minerał, zwany Yunan jadeit. Inne złoża, które występują wraz z innymi minerałami spotykane są w Japonii (nie nadają się do celów jubilerskich), we Włoszech (Piemont), w Kalifornii i na Nowej Zelandii. W Polsce jadeit występuje w niewielkich ilościach koło miejscowości Tąpadła (pod Ślężą) i w Górach Kaczawskich.

     Jak można odróżnić jadeit od nefrytu? Praktycznie są do siebie bardzo podobne. Nefryt jest twardszy. Jadeit i nefryt topią się w płomieniu dmuchawy, lecz tylko nefryt nie rozpuszcza się w kwasach.

     Poniżej przedstawiamy zdjęcia żadu (kiedy był jeszcze żadem), masek z żadu, oraz jadeitu i nefrytu.

Z.W.

Czym jest sen?. Urloplandia noclegi, atrakcje, restauracje, wczasy, spa

Czym jest sen?. Urloplandia noclegi, atrakcje, restauracje, wczasy, spa

Czym jest sen?

     Na temat snu powstało wiele teorii i prac naukowych. Czy zastanawialiście się kiedy, czym jest sen? Czy sen jest stanem czynnościowym ośrodkowego układu nerwowego, pojawiającym się cyklicznie w rytmie dobowym, podczas którego następuje zniesienie świadomości i bezruch? Czy sen jest spowodowany koniecznością wypoczynku ciała i umysłu?

     Jeśli ciało i umysł wypoczywa, to skąd się biorą marzenia senne? Kiedy marzymy podczas snu, to jednak nasz mózg nie wypoczywa, tylko pracuje! Na pewno musi pracować, bo steruje w tym czasie, co prawda spowolnionymi, ale jednak niezbędnymi funkcjami życiowymi (steruje oddychaniem, trawieniem, odżywianiem komórek i wykonywaniem jeszcze wielu czynności). Oprócz tego wyświetla nam fascynujące senne filmy. Niektóre sny są tak realne, że pamiętamy je przez wiele lat, lecz wiele z nich zapominamy zaraz po przebudzeniu. To nieprawda, że są osoby, którym się nic nie śni.

     A  może mają rację ci, którzy twierdzą, że po prostu w czasie snu opuszczamy swoje ciała, aby zażyć trochę wolności i przy okazji odwiedzić astralne krainy przyszłego życia po śmierci?

     Zawiedli się może ci, którzy myśleli, że w tym artykule dowiedzą się wszystkiego o stanie sennym. Nic z tego. Sam chciałbym się dowiedzieć, jak to jest naprawdę. A może wy, drodzy czytelnicy pomożecie w rozwiązaniu odwiecznej zagadki ludzkości: czym jest sen?

Z.W.

     Piękny wiersz o śnie (przytoczony poniżej) napisał Henryk Zbierzchowski, bard Lwowa.

                       

                        SEN

W tunelu paszczę wjechaliśmy ciemną...
Ściany po jednej i po drugiej stronie.
Jeden pasażer tylko jedzie ze mną
W opustoszałym i ciemnym wagonie.

I nagle jaki tajemny niepokój
Zaczyna dręczyć mię z niezwykłą siłą.
To dziwne — drogą tą jeżdżę od roku —
Skąd wziął się tunel? nigdy go nie było.

Próżno zlęknione wypatrują oczy
Na mokrych ścianach słonecznego błysku.
Ogromna góra duszę moją tłoczy
I serce swoim ciężarem uciska.

Czuję, że oczy mego towarzysza
Z głębin ciemności patrzą w moją duszę.
Nie do zniesienia stała się już cisza,
Którą za wszelką cenę przerwać muszę.

Więc krzyczę: Panie! proszę, nie bądź niemy!
Przecież ten tunel to jest niedorzeczność.
Kiedy się skończy i dokąd jedziemy?
A głos z ciemności powiada: We wieczność!

New Century Global Center. Urloplandia noclegi, atrakcje, restauracje, wczasy, spa

New Century Global Center. Urloplandia noclegi, atrakcje, restauracje, wczasy, spa

New Century Global Center

     Chengdu jest czteromilionowym miastem w środkowych Chinach. Ostatnio zasłynęło z największej budowli, jaką kiedykolwiek zbudowano na świecie. Jest to New Century Global Center. Ma 500 metrów długości, 400 szerokości i 100 metrów wysokości. Powierzchnia użytkowa tego budynku wynosi 1.700.000 metrów kwadratowych. 

     Do tej pory największym budynkiem świata był Pentagon. Budowla w Chengdu jest od niego trzykrotnie większa. Powierzchnia budynku jest czterokrotnie większa od powierzchni Watykanu i prawie tak duża jak powierzchnia Monaco.

     W New Century Global Center mieści się park wodny z odtworzoną tropikalną plażą i falami morskimi, oraz centra handlowe, hotele i sale konferencyjne. Budynek jak to w Chinach wykończono lśniącymi marmurami, rzeźbami oraz bogatym wyposażeniem wnętrza.

     Całość naprawdę robi duże wrażenie, co możemy zobaczyć na załączonych fotografiach.

Z.W.

Legenda The Beatles. Urloplandia noclegi, atrakcje, restauracje, wczasy, spa

Legenda The Beatles. Urloplandia noclegi, atrakcje, restauracje, wczasy, spa

Legenda The Beatles

     Któż nie zna The Beatles, pomimo, że od jego powstania minęło już tak, tak, 55 lat. W roku 1960 czterech uzdolnionych chłopców z Liverpoolu założyło najbardziej znany na świecie zespół rockowy. Zespół znany jest z tego, że nie tylko przyczynił się do zmiany trendów muzycznych, ale również mody, ubierania się czy nawet sposobu uczesania dla całego pokolenia.

    Tych czterech chłopców to: John Lennon, Paul McCartney, George Harrison oraz Ringo Starr, który dołączył do zespołu w 1962 roku w miejsce wcześniej występującego z zespołem perkusisty Pete Besta. Z początku grał w nim również Stuart Sutcliffe, który odszedł z zespołu w 1962 roku, wybrał miłość, lecz wkrótce potem zmarł.

     The Beatles był zespołem wyjątkowym. Pomimo, że muzycy nie byli wirtuozami, nie
znali zapisu nutowego (przynajmniej w początkach swojej działalności), potrafili sukces, który osiągnęli na polu kultury elitarnej (czyli sztuki) przenieść do kultury masowej. Grali różne gatunki muzyki takie jak: hard rock, psychodeliczny rock, pop barokowy, blues, heavy metal, a także utwory awangardowe. Albumy takie jak Rubber Soul, Revolver, Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band, The Beatles i Abbey Road powszechnie były i są uznawane za wyprzedzające swoją erę arcydzieła muzyki rockowej, a Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band jest przez większość krytyków uznawana za najważniejszą płytę w historii.

     Po rozstaniu muzyków w 1970 roku, kiedy każdy z nich poszedł swoją drogą artystyczną ich wspólna twórczość nadal nie traciła na popularności. Utwory The Beatles, pomimo upływu lat nie starzeją się i cieszą się cały czas popularnością, a utwór „Yesterday”  jest najczęściej aranżowaną i jedną z najczęściej emitowanych w środkach masowego przekazu piosenką w historii.

     Poniżej, na zdjęciach przedstawiamy pomniki, które w różnych krajach wystawiono, aby oddać hołd temu znakomitemu zespołowi.

Z.W.

Kołomyjka. Urloplandia noclegi, atrakcje, restauracje, wczasy, spa

Kołomyjka. Urloplandia noclegi, atrakcje, restauracje, wczasy, spa

Kołomyjka

     Kołomyjka jest tańcem ludowym, rozpowszechnionym i popularnym na terenie Karpat Wschodnich i Południowych. Na równi z innymi tańcami typowo polskimi (kujawiak, krakowiak), kołomyjka związana jest z tradycjami polskiej muzyki ludowej. Cóż, przecież tereny te przed drugą wojną światową należały do Polski. 

     Chociaż nie zdajemy sobie z tego sprawy, wiele piosenek biesiadnych, śpiewanych w towarzystwie, to właśnie kołomyjka. Słynny "Czerwony pas" jest oparty na rytmie i melodii kołomyjki (refren), natomiast melodie zwrotek napisał Karol Kurpiński, a słowa Józef Korzeniowski.

     Refren, który każdy z nas zna, brzmi tak:

Tam szum Prutu, Czeremoszu
Hucułom przygrywa,
A ochocza kołomyjka
Do tańca porywa.

     Na tę melodię śpiewa się również:

szkoda trawy, taj murawy,
szczom po nej' chodyła,
szkoda mene, mołodeńki,
szczom durnia lubyła

lub:

Кохайтеся, чорнобриві,
Та не з москалями,
Бо москалі — чужі люде,
Роблять лихо з вами.

     Nazwa kołomyjka pochodzi prawdopodobnie od miejscowości Kołomyja nad Prutem. Jako, że rytm melodii jest rosnący i tancerze wpadają w wir szaleńczego tańca, nazwa kołomyjka może też pochodzić od tego wiru i kołomyi, kotłowaniny, którą powoduje ten szybko wirujący taniec.

     Na początku XX wieku młodzież, która teraz umawia się na balety, czy na dyskotekę umawiała się na kołomyjkę (takie właśnie wówczas było młodzieżowe określenie).

Z.W.