Tajemnicza liczba π
W geometrii euklidesowej liczba π stanowi stosunek długości koła do jego średnicy. Wiedzą to wszyscy. Można też powiedzieć odwrotnie, że πstanowi pole koła o promieniu równym 1.
Symbol π wprowadził William Jones w 1706 roku. Jest to pierwsza litera słowa obwód po grecku (περίμετρον czyt. perimetron). Można ją nazwać również ludolfiną, od nazwiska Ludolpha van Ceulena, który obliczył wartość π z dokładnością 35 miejsc po przecinku. My natomiast w Urloplandiimożemy podać warość π z jeszcze większą dokładnością, bo 200 miejsc po przecinku. Wynosi to: 3,14159 26535 89793 23846 26433 83279 50288 41971 69399 37510 58209 74944 59230 78164 06286 20899 86280 34825 34211 70679 82148 08651 32823 06647 09384 46095 50582 23172 53594 08128 48111 74502 84102 70193 85211 05559 64462 29489 54930 38196.
Widać z tego, że ludolfina jest liczbą niewymierną, choć każda z liczb "po przecinku" przybliża dokładniejsze obliczenie. Ostatnie z obliczeń dokonanych w 2014 roku przez osobę anonimową o nicku houkouonchi pozwala na odczyt liczby π z dokładnością 13,3 bilionów miejsc po przecinku. Obliczenia trwały 208 dni, a sprawdzenie obliczeń 182 godziny.
Zajmijmy się liczbą π mającą zaledwie 500.000 miejsc po przecinku. Przeanalizujmy ile jest poszczególnych cyfr:
Cyfra 0 występuje 49.915 razy, 1 - 49.984 razy, 2 - 49.752 razy, 3 - 50.000 razy, 4 - 50.357 razy, 5 - 50.235 razy, 6 - 49.825 razy, 7 - 50.230 razy, 8 - 49.911 razy, 9 - 49.791 razy.
Aby zapamiętać kolejne cyfry stosuje się wierszyki, które łatwo zapamiętać. Ilość liter w kolejnych wyrazach oznacza cyfrę. Przytoczmy kilka z nich:
Kto w mózg i głowę natłoczyć by chciał cyfer moc,
Ażeby liczenie ludolfiny trudnej spamiętać móc,
To nam zastąpić musi słówka te litery suma,
Tak one trwalej się do pamięci wszystkie wsuną.
Jaś o kole z werwą dyskutuje
bo dobrze temat ten czuje
zastąpił ludolfinę słowami wierszyka
czy Ty już odgadłeś, skąd zmiana ta wynika?
Był i jest i wieki chwalonym ów będzie, który kół obwód średnicą wymierzył; sławcie Archimeda, aby ów mąż wszędzie imię sławne na zawsze jako syn muz dzierżył.
Jako ciekawostkę na koniec możemy podać, że światowy rekord w zapamiętywaniu kolejnych cyfr po przecinku liczby π należy do Japończyka Akiry Haraguchi, który zapamiętał ich ni mniej ni więcej, tylko 100.000. Poprzedni rekord też należał do niego i wynosił zaledwie 83.431 cyfr.
Z.W.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz